Με αφορμή τον εορτασμό των Εισοδίων της Παναγίας στις 21 Νοεμβρίου στην πόλη της Ελευσίνας ανοίγει το μικρό μεταβυζαντινό εκκλησάκι που βρίσκεται στο λόφο των αρχαιοτήτων. Αυτό το Εκκλησάκι είναι αφιερωμένο στην Παναγία την Μεσοσπορίτισσα όπως την ονόμασαν οι ντόπιοι καθώς η Παναγία διαδέχεται τον ρόλο της Θεάς Δήμητρας η οποία προστάτευε τις σοδειές των γεωργών της περιοχής. Η ονομασία «Μεσοσπορίτισσα» δόθηκε καθώς η σπορά βρίσκεται περίπου στη μέση της το μήνα Νοέμβριο. Τον Αύγουστο του 2020 ο εορτασμός και το έθιμο με το πολυσπόρι της Παναγίας της Μεσοσπορίτισσας κατατάσσεται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδος με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνας Μεδώνη.
Το απόγευμα της παραμονής των Εισοδίων οι ντόπιοι της Ελευσίνας ανοίγουν το εκκλησάκι της Παναγίας και κάνουν τον Εσπερινό. Πιστοί από την πόλη μας και τις γύρω περιοχές έρχονται για να προσκυνήσουν και να ανάψουν ένα κερί . Όπως αναφέραμε παραπάνω η εκκλησία βρίσκεται στον Αρχαιολογικό χώρο έτσι οι πιστοί περνούν από τα Μεγάλα και Μικρά Προπύλαια του Ιερού της Δήμητρας για να ανέβουν τα σκαλοπάτια που οδηγούν στην Μεσοσπορίτισσα. Η θέα από ψηλά είναι φανταστική αφού ο ναός βρίσκεται πάνω από το Τελεστήριο των Ελευσινίων Μυστηρίων και βλέπεις όλη την πόλη , το μάτι σου φτάνει έως την θάλασσα. Οι πιστοί κρατούν άρτους , κρασί και λάδι. Κάθε οικογένεια τέτοια μέρα έχει ως σκοπό την προσφορά στην Παναγία, όπως λένε αρκετοί ντόπιοι «Πάμε στην δικιά μας Παναγία». Αφού τελεστεί ο Εσπερινός μοιράζονται οι άρτοι και στην έξοδο δίνεται από τις γυναίκες του Λαογραφικού Συλλόγου «Αδράχτι» το πολυσπόρι. Το πολυσπόρι είναι ένα μίγμα δημητριακών , οσπρίων και καρυκευμάτων. Αυτό το μίγμα φτιάχνεται από τις γυναίκες του συλλόγου όπου πηγαίνουν στο Λαογραφικό Μουσείο και βράζουν σ’ ένα μεγάλο καζάνι τα δημητριακά , τα όσπρια , το πετιμέζι , το ρόδι και τις σταφίδες. Όταν τελειώσει το προϊόν το μεταφέρουν έξω από τον αρχαιολογικό χώρο με σκοπό να μοιραστεί στους πιστούς. Οι γυναίκες του Συλλόγου δίνουν το πολυσπόρι σε πλαστικά ποτηράκια λέγοντας στον κόσμο: « Χρόνια Πολλά», « Και του χρόνου» , « Βοήθειά μας».
Συμπερασματικά , πρέπει να τονίσουμε την αξία του εθίμου αυτού που σχετίζεται με την αρχαιότητα και ως οι επόμενες γενιές της πόλης μας πρέπει να συνεχίζουμε τα έθιμα και τις παραδόσεις.
Άννα Π. Σταυροπούλου, Φιλόλογος
Related Posts